Kołowrotki znane były i używane od lat trzydziestych XIX wieku. Na początku XX wieku używanych było już kilka rodzajów kołowrotków w zależności od rodzaju wędki lub poławianej ryby. Dostępne na początku tylko dla zamożnych wędkarzy, jednak już pod koniec lat 30-tych ubiegłego wieku był już na wyposażeniu niemal każdego wędkarza.
Tuż przed II wojną światowa w Polsce zaczęły się pojawiać pierwsze kołowrotki o stałej szpuli. Jednak jeszcze niedoskonałe, bo ciężkie, niepraktyczne i drogie. Tak naprawdę kołowrotek zdobył największą popularność w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Rynek zalany został tandetnymi tanimi kołowrotkami produkcji radzieckiej. Z biegiem czasu jednak kołowrotek był udoskonalany i coraz lepiej pełnił swoje funkcje. Stając się jednym z najważniejszych elementów zestawu wędkarskiego. Główna jego rolą jest magazynowanie żyłki wędkarskiej i zabezpieczanie za pomocą hamulca zerwania żyłki przy naprężeniach podczas holowania ryby. Główny podział kołowrotków odbywa się za pomocą określenia czy ma szpulę ruchomą czy stałą. Kołowrotek o szpuli stałej będzie posiadał korbkę, korpus z przekładnią, szpulę oraz kabłąk. Tańsze kołowrotki wykonane są z materiałów syntetycznych, droższe to aluminium czy nawet tytan. Większość kołowrotków zaopatrzona jest w kilka wymiennych szpul umożliwiających szybką zmianę grubości lub rodzajów linki bez konieczności zmiany samego kołowrotka. Kabłąk wykonany jest z metalu, posiada rolkę, która zmniejsza tarcie żyłki podczas zwijania. Ważnym elementem kołowrotka jest hamulec. Może być dolny lub górny. Dolny ma blokadę umiejscowiona z tyłu mechanizmu, w przekładniach a drugi z przodu i hamuje bezpośrednio szpulę. Oczywiście zdania wędkarzy co do wyższości przedniego hamulca nad tylnym są podzielone. Drugim rodzajem kołowrotka jest kołowrotek o szpuli ruchomej tzw. muchowy. Jego oś jest poprzeczna w stosunku do osi wędziska. Charakteryzuje je prostota konstrukcji, wyważona szpula oraz staranne wykonanie. Większość z tych kołowrotków nie posiada przekładni, w związku z czym jedno przekręcenie korbką odpowiada jednemu obrotowi szpuli. Zaopatrzony jest w hamulec zapadkowy lub cierny i posiada także wymienne szpule.
Ostatnim omówionym rodzajem kołowrotka będzie multiplikator. Posiada szpulę ruchomą, jest najbardziej zaawansowany technicznie. Składa się z wielotarczowych hamulców typu gwiazda, magnetycznych lub elektronicznych. Szpula w multiplikatorze połączona jest sprzęgłem z przekładnią główną. Zębate koło napędowe łączy się przez hamulec szpuli z korbką oraz innym kołem zębatym z napędem posuwu wodzika żyłki. Multiplikator stosowany jest tam gdzie liczy się niezawodność, czyli wędkarstwie morskim, ciężkim gruntowym oraz spinningiem przy połowach dużych okazów
szkoda że nie opisałeś jakie kolowrotki do jakiej metody 🙂 tzn o pojemności szpuli, jakie i ile łożysk 🙂 to najbardziej ludzi interesuje przed zakupem 🙂 z przednim czy tylnim hamulcem i wiele innych przydatnych rzeczy 🙂 czekam na kolejny artykuł 🙂
No właśnie, szkoda trochę. Fajnie byłoby sobie przeczytać, utrwalić. Z doświadczenie powiem tyle, że trzeba mieć wcale drogie sprzętu żeby był dobry. Ważne, żeby o niego dbać! W tym roku dostałem prezent od taty na urodziny Robinson feeder II w rozmiarze 504. Kosztuje ponad 100zł ale pracuje bardzo płynnie i dobrze nawija żyłkę.
Cena sprzętu często nie oddaje jego jakości. Zdarzają się droższe i gorsze. Też używałem Robinson feeder II i jestem zadowolony do tej pory. Uważam, że to były mądrze wydane pieniądze.